LOADING
Nalatenschappen

Zodra iemand overlijdt, gaan zijn bezittingen over op zijn erfgenamen ..

Erfgenamen… wie zijn dat eigenlijk?

Wanneer wij geen schenking of testament maken, wijst de wet zelf de erfgenamen aan. Zij heeft een rangschikking opgemaakt, en de erfgenamen opgedeeld in vier orden volgens bloedverwantschap, te weten:
1. alle afstammelingen – kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen

2. de ouders van de overledene samen met broers, zusters en/of de afstammelingen van deze laatsten
3. alle bloedverwanten in de opgaande lijn – de ouders als de overledene geen broers, zusters of hun afstammelingen nalaat, grootouders
4. de bloedverwanten in de zijlijn, andere dan broers en zusters en hun afstammelingen – ooms, tantes, neven, nichten, ...

Het is duidelijk dat de eerstgenoemde erft en daarbij de later genoemde zal voorgaan zodat deze laatste niets meer krijgt. Bovendien moet men er ook rekening mee houden dat er binnen elke orde nog eens een rangschikking is opgemaakt. Deze is bepaald door de optelling van het aantal generaties tussen de overledene en zijn bloedverwant. De eerste in graad zal erven voor de lagere graad. Zo is er tussen de ouders en hun kinderen één generatie. Zij staan dus tot elkaar in de eerste graad. Tussen ouders en kleinkinderen zijn er twee generaties. Zij staan dus in de tweede graad. Als de overledene en zijn bloedverwant niet rechtstreeks van elkaar afstammen, wordt geteld via de gemeenschappelijke stamouder. Zo staan twee neven tegenover elkaar in de vierde graad. Tussen hen zijn er immers vier generaties. Er wordt geteld via de ouders en grootouders (gemeenschappelijke stam). Op de voorrangsregels bestaan twee uitzonderingen: de plaatsvervulling en kloving.

plaatsvervulling
doet zich voor wanneer een bloedverwant die zelf zou geërfd hebben vooroverleden is. Zijn plaats worden ingenomen door zijn dichtste afstammelingen, die samen het deel zullen krijgen dat normaal was toegekomen aan de vooroverleden erfgenaam. Zo zullen de kleinkinderen de plaats innemen van hun vooroverleden vader.

kloving

Als een overledene geen echtgenoot, afstammelingen en geen broers en zusters nalaat of hun afstammelingen, is er sprake van kloving. Dit betekent dat de nalatenschap wordt opgesplitst in twee helften, waarvan de ene toekomt aan de bloedverwanten via vader (vaderlijke lijn) en de andere helft aan de bloedverwanten via moeder (moederlijke lijn). De voorrangsregels van orde en graad worden dan slechts binnen elke lijn toegepast.

De langstlevende echtgenoot
erfrecht
De echtgenoot die bij het overlijden achter blijft neemt een afzonderlijke plaats in. Gehuwd zijn en al of niet kinderen hebben, geeft een totaal verschillend beeld. Als de overledene gehuwd was en kinderen heeft, erft de weduwe of weduwenaar het vruchtgebruik van de hele nalatenschap en erven de kinderen de naakte of blote eigendom. Als de overledene gehuwd was en geen kinderen heeft, erft de weduwe of weduwenaar de hele gemeenschap in volle eigendom én het vruchtgebruik van de eigen goederen van de echtgenoot. (De blote eigendom van deze eigen goederen gaat naar de (schoon)familie). Als de overledene geen kinderen en ook geen verdere familieleden nalaat, erft de langstlevende echtgenoot de hele nalatenschap in volle eigendom.

De gezinswoning

Een speciale bescherming is voorzien voor de gezinswoning met huisraad. De weduwe of weduwenaar zal deze gezinswoning steeds mogen blijven bewonen en gebruiken, wie ook blote eigenaar is kinderen, stiefkinderen, broers, zussen, neven , nichten.

Moet men een erfenis aanvaarden?

Misschien op het eerste gezicht is dit wel een gekke vraag… Maar weet dat een erfenis niet altijd een geschenk is. Men erft immers niet alleen de gelden en goederen maar ook de schulden…. En die kunnen soms een addertje onder het gras zijn. Gelukkig laat de wet laat u de keuze ofwel:
1. de erfenis zuiver te aanvaarden;
2. de erfenis te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving;
3. de erfenis te verwerpen;

Wat is het verschil?
Meerderjarige en bekwame erfgenamen zullen in principe de nalatenschap aanvaarden. Dit houdt in dat zij de erfenis ontvangen, maar ook instaan voor de betaling van alle schulden. Overtreffen deze laatste het actief, dan zullen zij moeten bijleggen. Wanneer vooraf niet geweten is of er nog schulden zijn, aanvaardt men best onder voorrecht van boedelbeschrijving. Dit is een welbepaalde procedure, waarbij men nooit meer schulden zal moeten betalen dan men erft. In het slechtste geval zal men dus niets ontvangen, maar ook niets moeten opleggen. Wanneer men weet dat er massa’s schulden zijn, verwerpt men best ineens de nalatenschap. Aanvaarden onder voorrecht en verwerpen gebeurt op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg, waar de erflater zijn woonplaats had.